Còn Thương Cau Dừa
Chuyện không thật từ bối cảnh tới người
Sáng
sớm thứ bảy, Liêm ra bến xe miền Tây đón xe đò đi Cai Lậy. Chiều hôm
qua, anh chị tư Đặng nhờ người quen xuống Sài Gòn, ghé nhắn là ba má anh theo
chuyến tàu chở cau dừa đang neo ở bến chợ dưới đó. Cuối xuân rồi mà hai bên
đường từ cầu Bến Lức xuống, vẫn còn lơ thơ vài cụm mai vàng nở muộn. Dăm ba câu
đối đã phai màu giấy đỏ, đong đưa hững hờ theo chiều gió sớm trước cửa hai ba
căn nhà ngói cũ dọc theo trụ sở xã Mỹ Đức Tây, đám ruộng bên kia đường mùa này
lấp xấp nước, trơ gốc rạ.
*
Xuống xe tại ngã ba vào chợ ngay dốc cầu
Long Định, Liêm len đám đông đi nhanh xuống bến vựa. Ghe tàu đủ loại, lớn nhỏ
bỏ neo chật cứng cả một khúc sông rộng. Giờ này nước chưa lớn mấy, đám con nít
đi theo ghe tắm sông sớm ồn ào la hét vang rân phía sau chợ vựa. Người lên
người xuống không ngớt, nhờ một anh khuân vác đang ngồi nghỉ chân, ngay đầu cái
cầu ván mỏng nối ghe này qua ghe kia, Liêm tìm ra ghe cau dừa nhà mình không
khó.
Xuống tới thì ba má anh và chị tư Đặng
không có đó, chỉ có chú ba Muộn, người lái ghe tam bản cho nhà Liêm, đang quét
dọn trong khoang trong, chú gốc dân Quảng Trị, không vợ con, nghèo, có tật chân
đi hơi khập khễnh, trôi giạt đi làm mướn tận trên đồn điền cao su Chup bên
Miên, rồi lại ngược xuống Bến Cầu, làm người quét dọn, coi giữ đình làng, không
rượu, không cờ bạc, không thuốc lá, ba Liêm thương tình cảnh của chú khi đi
cùng trên đình, kêu về phụ giúp lo vườn
dừa, vườn cau nhiều năm qua, chú thật thà, lương thiện, “có một nói một có hai
nói hai” nên ba má cũng như anh chị tư Đặng thương lắm, miếng cơm miếng cá, cái
bánh cái trái gì cũng để dành cho chú. Cau dừa đã giao cho chủ vựa xong xuôi
rồi nên ghe trống trơn, nhẹ bổng. Hai chú cháu ngồi trên mui ghe chuyện trò
chờ. Nắng lên trải dài trên sông, hai ba đám lục bình trôi lặng lờ theo vài con
sóng nhỏ nhấp nhô loanh quanh mạn ghe. Trời đứng gió.
*
Theo lời chú ba Muộn, xế trưa chú lái ghe
về Bến Cầu. Ba má Liêm sẽ đi xe đò lên Sài Gòn. Má Liêm tay cầm hai ba bịch cam
đi trước, chị tư Đặng tay xách tay quàng gì đó, ì ạch theo sau xuống ghe. Cả
hai nhìn anh cười toe toét. Bà hỏi anh ta nhiều thứ mà không cần phải trả lời.
Chú sáu bỏ vào trong khoang ghe, chị tư kéo cái cửa hầm nhỏ phía trước, bỏ vội
mớ đồ xuống rồi thong thả khoát nước sông rửa tay. Hai má con ngồi bên nhau
trên mui ghe nhìn trời cao sông rộng không bao lâu thì ba Liêm về tới.
Trời đã gần giữa trưa. Ba má Liêm đi vòng
ghe coi lại đồ đạc, dặn dò chú ba vài ba việc trước khi chú nhổ neo. Anh bắt
tay chú từ giã hẹn gặp lại chú ở Bến Cầu. Gia đình Liêm và chị tư Đặng đi lên
khỏi đầu cầu ván chợ vựa rồi, chú sáu vẫn còn đứng trên đầu ghe nhìn theo. Bóng
chú nghiêng nghiêng, nhấp nhô theo từng con sóng. Nước bắt đầu lớn.
*
Xe đò từ miền Tây lên bị kẹt tại cầu Bến
Lức cũng khá lâu. Trên cầu, chừng mươi anh lính địa phương quân chạy tới chạy
lui, súng bồng súng mang chỉ chỏ mấy đám lục bình rậm lớn dưới sông, nổi lềnh
bềnh quanh chân cầu xi măng. Trời lưng lửng xế trưa thì đường được lưu thông
bình thường. Xe đò từng chiếc chầm chậm qua cầu, anh lính ngồi gát trong cái
chòi canh đưa tay chào, cười một cách bình thản.
*
Về đến Sài Gòn, xuống xe đầu ngã ba Trần Quốc
Toản – Nguyễn Tri Phương, Liêm lửng thửng đi trước, ba má và chị tư Đăng thong
thả theo sau, ngó quanh ngó quẩn. Ông anh họ của Tuấn, ông chủ nhà mà anh được
Tuấn, học cùng lớp cùng trường dẩn về ở ké, về Long An từ chiều thứ sáu, nhà
vắng, Tuấn loay hoay quét dọn gì đó ngoài hiên, thấy ba má Liêm chưng hửng, vồn
vã chào tiếng một tiếng hai. Liêm chưa kịp sắp xếp mấy túi xách vào góc nhà cho
gọn thì Tuấn đã lăng xăng thúc giục ba má anh cũng như chị tư Đăng đi rửa tay
rửa mặt.
Trời cũng lấp xấp về chiều, ba má Liêm nằm
nghỉ tạm trong phòng, chị tư bắt ghế ngồi, nhìn người qua kẻ lại trên đường, ra
chiều thích thú. Liêm cũng kéo ghế ngồi bên cạnh chị, chị hỏi han đủ chuyện của
Sài Gòn từ xe cộ tới đèn đường. Tuấn bỏ đi đâu đó, trong nhà lặng im. Có tiếng
má anh ho khan từ trong, chị tư Đặng đứng dậy đi vào. Nghe tiếng ba anh hỏi chị
tư gì đó, Liêm đứng dậy thì ông cũng vừa bước ra.
*
Trời hâm hấp nóng, tuy là cái nóng gượng
cuối ngày nhưng vừa đủ làm oi bức. Ba Liêm ngồi xuống cái ghế chị tư ngồi khi
nãy, anh đứng tựa vào tường, bên khung cửa sổ. Vẫn giọng nói ung dung thong
thả, ông hỏi Liêm vài câu về chuyện học hành của anh và của Tuấn cũng như đám
bạn bè trong đó có cả Thu Giang, cô bạn gái của Liêm. Tuy cung cách ông không
khác xưa bao nhiêu nhưng cố nhìn kỹ thì ông giờ đã già đi lắm rồi, tóc ông bạc
trắng không có một chút gì lấm tấm đen như trước.
Tuấn trở lại nhà có Thu Giang, bạn gái của
Liêm mà ba má biết rồi và Trang, bạn gái Tuấn theo. Hai cô đẩy xe Honda vào
trong sân, cúi đầu chào ông rồi đứng xớ rớ bên cạnh Liêm chờ. Liêm đứng dậy kéo
hai cô vào trong nhà, Tuấn cũng theo vào. Chị tư liếc trộm Thu Giang nhiều lần,
má anh hỏi han đủ thứ, anh im lặng để mặc cho hai cô lời ra lời vào.
*
Chiều xuống, trời bỗng dưng dịu hẳn, một
vài cụm mây xám dật dờ ờ phía bên kia sông, che vội che vàng đôi dăm ba sợi
nắng chiều về muộn. Cả nhà thả bộ ra cái quán cơm xích lô trên đường Bà Hạt mà
bọn Liêm thường ăn, bà chủ tiệm thấy có người lạ theo, chạy ra, vồn vã chào,
cũng như thường lệ bà ghé tai nói nhỏ mấy câu gì đó với Thu Giang rồi cười tũm
tĩm. Ba Liêm mời Tuấn ly bia, anh ta không dám chối từ, năn nỉ Liêm chia phân
nửa. Má Liêm ăn không nhiều nhưng bà vui ra mặt. Thấy bà vui anh cũng vui lây.
Chị tư cứ thong thả ăn, nhìn người qua kẻ lại.
Đêm đó, gần khuya Thu Giang và Trang mới ra
về, Liêm và Tuấn ngồi lặng im trong bóng đêm trước hiên nhà, ngọn đèn đường
vàng trước căn nhà có cái truyền hình lớn vẫn lờ mờ như xưa, bên trong nhà đã
có tiếng người ngái ngủ. Hai thằng khẽ đẩy cửa vào. Trời vừa có đôi chút gió
đêm, hai ba con chó hoang sủa vài tiếng khô khan trên đường lớn. Xe vẫn còn
chạy ngoài phố dù là đã quá nửa khuya. Sài Gòn hình như chưa chịu ngủ.
*
Sáng Chủ nhật, Liêm đưa ba má và chị tư ra
bến xe thật sớm vì ông bà muốn đi cho kịp chuyến xe đầu, giờ này đường xá vắng
tanh, phố phường lặng im lờ mờ trong màn sương cuối đêm lành lạnh. Gần cuối mùa
xuân rồi mà trời vẫn chưa chịu có nắng, ngồi chờ trong dãy quán cốc bên lề bến
xe, nhìn ba má thong thả hớp ngụm cà phê, hơi nóng bốc lên như khói cơm chiều,
chợt dưng Liêm thấy thương làm sao cái hơi nóng mờ đục này trong những ngày anh
còn nhỏ xíu ở chợ Bến Cầu.
*
Ba Liêm có thói quen thức sớm, đốt ngọn đèn
dầu để trên cái bàn hương trước hiên nhà, rồi thả bộ qua cái quán hủ tiếu của
chú ba Xiêng ngồi uống cà phê với mấy người bạn già quanh xóm. Lần nào Liêm thức
sớm thì ông dẫn anh ta theo, cho ngồi cái ghế cao kế bên, ông sớt chút cà phê
sửa vào cái ly nhỏ xíu, Liêm vừa ăn khúc giò-cháo-quẫy nóng vừa uống cà phê
ngon lành, cho đến khi dưới bến ghe cuối chợ người buôn người bán bắt đầu nhóm
và cũng là lúc mặt trời chầm chậm hé lên ở phía bên kia miệt trời biên giới.
*
Bàn bên cạnh, anh tài xế và mấy người lơ
cũng vừa ăn uống xong, tay mồi thuốc lá, miệng réo hành khách lên. Xe từ từ ra
bến, đèn đường Lê Văn Duyệt giờ này cũng vừa tắt, chị tư Đặng ngồi gần cửa sổ
xe vói tay vẫy chào đôi ba cái.
Liêm đứng đó nhìn theo cho đến khi chiếc xe
đò khuất mất, chiếc xe buýt sớm vừa ngừng ở trạm bên kia đường, công nhân làm
ca đêm xuống đông nghẹt bên lề. Liêm lửng thửng thả bộ về nhà, nhìn đường phố
thức giấc muộn của một sáng Sài Gòn xem sao, nhất là một sáng Chủ nhật.
Thuyên Huy
Cũng
là một chuyện cũ - Đêm cuối hạ 2025
No comments:
Post a Comment