Bỏ
Mà Đi
Cũng chỉ là
một chuyện không có thật
Ấp Đồng Tranh nằm chơ vơ giữa cánh đồng rộng mênh mông, ruộng
chen lưa thưa với cỏ tranh khô cằn, trong những ngày hè nắng cháy. Con đường
đất đầu ấp dẫn ra quốc lộ một đi Sài Gòn, dài chừng cây số rưởi, mùa này bụi
mịt mù. Nhà cửa, phần lớn mái tranh, vách đất, trừ mấy căn văn phòng chính
quyền ấp, cái trường học phía ngoài đường, xây gạch lợp tôn, tuy gần sát nhau
nhưng không ngay hàng thẳng lối. Cạnh quốc lộ, cái đồn lính nghĩa quân, hàng
rào kẽm gai chằng chịch mấy lớp, bao cát bao quanh cũ mèm rách nát, lấp xấp mấy
vũng nước ruộng còn sót lại sau mùa gặt năm rồi.
Anh lính gát, ngồi bó gối trốn nắng trong chòi canh, sát bên hàng cây
trâm bầu rợp bóng, nhìn xe đò xuống lên, thỉnh thoảng ngừng bỏ khách, người
trong ấp quen mặt, đi đâu đó về. Ra khỏi vòng rào cuối ấp, khu gò đất trống
trơn, chạy dài xuống bờ con rạch nhỏ, nước nửa chừng quanh năm suốt tháng, vài
cây cổ thụ già nua, dăm ba nhà chòi che rơm, nơi đám con nít chăn trâu tụm năm
tụm ba tán dốc, chờ trâu bò mải mê ăn cỏ, trên dãy đồng dọc theo con rạch lúc
nào cũng xanh rờn, dù tháng mưa hay ngày nắng.
*
Vợ chồng anh ba Mượn, bỏ Bàu Đồn về Đồng Tranh, với số tiền dành dụm
được từ những ngày làm thuê ở mướn, mua lại miếng đất nhỏ trên cái gò cao cuối
ấp, cất căn nhà tranh lụp sụp, đi làm công, phụ cấy cày cho mấy người có ruộng.
Mùa nước lên, chờ làm đất, hai người xuống rạch bắt cá mò tôm tép, đội bộ xuống
chợ Bình Nguyên bán đùa bán đại. Cuộc sống cũng không mấy khá hơn, cũng túng
trước hụt sau khổ sở.
Thằng Bền về Đồng Tranh, mấy ngày đầu buồn bã, nhớ ông bà tư Quang, ba
mẹ nuôi của nó, có tiệm vải lớn ở chợ Cẫm
Giang rấm rứt khóc thầm, chị Mận thương con vỗ về an ủi, dẫn nó ra cái quán cốc
duy nhất trong ấp, cạnh hàng rào trường tiểu học mua mấy cái bánh ngọt mốc thít,
vài cục kẹo chèm nhẹp vì nắng.
Bền đi ngang trường, kéo tay chị Mận chỉ vào trong, nghe tiếng học trò
đọc bài làm nó buồn thiu, chị không nói tiếng nào. Bền quen dần, hai ba ngày
rồi năm sáu bữa, nó chán nản qua nhà bên xóm, nhập bọn với đám con nít chơi
đùa, chờ ngày đi học, theo lời vợ chồng anh ba Mượn hứa.
*
Trước tết ta vài hôm, sau ngày đưa ông Táo về trời, ông bà tư Quang, từ
Cẫm Giang đón xe đò đi Trãng Bàng Bình sáng sớm, tay xách tay mang, mấy bộ đồ
mới, ba bốn hộp bánh mứt đủ màu mà bà tư đã mua vài hôm trước, hỏi thăm người
trên đường, đi Đồng Tranh thăm thằng Bền. Xuống xe, anh lính nghĩa quân gát
đồn, nhanh nhẹn chỉ nhà, ông bà thả bộ vô ấp. Chị Mận đang ngồi đan đục bắt cá
trước chái nhà, thấy vợ chồng ông bà tư Quang kinh ngạc, bẽn lẽn, chị mời ông
bà vào nhà. Chị bỏ ra sân sau, kêu anh Mượn bận phụ dựng chuồng trâu cho nhà
bên cạnh về hối hả. Chị rót miếng nước mưa lạnh vô hai cái tách bể gần phân
nửa, khúm núm để trên bàn xiêu vẹo mời.
*
Vợ chồng anh Mượn đứng một bên bàn, gió trưa thổi lộng vào căn nhà vách
thưa cột trống.
Ngó quanh quẩn không thấy thằng Bền, ông tư mở lời hỏi:
- Ủa thằng Bền đi học rồi hả hai cháu?
Anh Mượn làm thinh, chị Mận đở cho chồng:
- Dạ nó chạy chơi đâu đây, để cháu chạy
kêu nó về. Chị vừa nói vừa chụp cái nón lá đội lên đầu, bỏ đi nhanh ra ngoài.
Bà tư nhìn theo, chị đi vội vã về phía đồng trống.
Anh Mượn, ngồi xuống khúc cây lớn dùng làm ghế, nhìn ông bà ấp a ấp úng:
-
Cháu không dám dấu ông bà, thằng Bền đi
chăn trâu mướn cho người ta ngoài đồng từ sớm
Ông bà tư nghe nói ngồi chết trân, đưa mắt nhìn nhau, lắc đầu:
- Trời ơi sao như vậy được!
Anh Mượn rưng rưng:
- Cháu nghèo quá, làm sao hơn đây?
Thằng Bền theo sau chị Mận vô nhà, cúi đầu thưa ông bà, mặt mài buồn xo
muốn khóc, áo quần rách bương, tóc tai khét nắng, đen thủi đen thui, chừng như
không thường tắm rửa. Bà tư xót xa ôm nó vào lòng, lập tới lập lui hai chữ “tội
nghiệp”.
*
Ông bà ở chơi không lâu, bỏ quần áo bánh mứt lại rồi buồn bã ra về. Vợ
chồng anh Mượn lúng túng đưa, thằng Bền cũng theo ra đường, đứng nhìn chuyến xe
đò về tỉnh, càng lúc càng xa dần Đồng Tranh, linh tính cho biết, có lẽ sẽ không
còn gặp ông bà tư nữa rồi, nó khóc gọi thầm ba má ơi, tiếng khóc lẻ loi tan tác
trong chiều gió.
*
Chiến tranh bắt đầu sau đó, quân du kích, có vài người trong ấp bỏ đi
theo, lấp ló chờ đêm, từ miệt hướng Đức Hoà Đức Huệ, kéo về ấp Đồng Tranh năm
ba lần. Ban đêm chó sủa vang rân. Khúc đường Gò Dầu, Trảng Bàng mìn nổ nhiều
lần, hai ba người chết. Đám con nít chăn trâu, không còn ở trễ ngoài đồng, trời
vừa xế bóng đã vội vã lùa về, hết có dịp ngồi tán dóc chờ hoàng hôn xuống.
*
Mùa gặt mới bắt đầu, năm nay ruộng bỏ hoang mấy đám, nhất là phía bên
kia rạch, dọc theo cánh đồng truông nứa lầy lội, chạy dài tới tận sông Vàm Cỏ
Đông. Trời dạo này có mưa, thường vào buổi chiều, khi mặt trời sắp lặn. Bền lùa
đám trâu về chuồng nhà ông chủ, hô to cho trong nhà nghe, ôm cái túi xách quần
áo, dấu ở bụi rơm sau nhà ngày hôn trước, băng xéo cánh đồng gò về hướng truông
nứa, nhìn lại ánh đèn dầu leo lét trong mái tranh nhà nó lần nữa, Bền vuốt mặt,
bước nhanh trên bờ đê. Bóng cò ăn đêm bay lững lờ phía cuối truông, Bền bỏ Đồng
Tranh đi giữa mùa lúa, năm mười tuổi.
Thuyên Huy
No comments:
Post a Comment