Ngu như nhà văn
Tập tò viết văn ở trình độ lớp Hai mới không
biết từ ghép “Sông núi” là danh từ đã mang nghĩa khái quát, nghĩa biểu niệm,
đồng nghĩa với “Quốc gia”, “Tổ quốc”, không phải là “con sông” và “ngọn núi”
với nghĩa biểu thị vật thể.
Hai từ đơn biểu vật biến thành từ ghép biểu
niệm là hiện tượng khá phổ biến trong tư duy ngôn ngữ của người Việt. Chẳng
hạn, cha ông, con cháu, nhà cửa, ruộng nương, rường cột, xe cộ, cây cỏ, trời
đất, trăng sao,… khi sử dụng đã mất hoàn toàn nghĩa biểu vật mà chỉ còn biểu
niệm chung, khái quát. Riêng từ “sông núi”, hay “đất nước” cũng vậy, là tư duy
nguyên thủy, ghép cái biểu vật ban đầu trong đời sống vùng sông nước để biến
thành cái biểu niệm của tư duy phát triển về sau đối với lãnh thổ hay Tổ quốc.
Vậy mà cả cái Hội Nhà văn của anh Thỉnh lại
dịch mù sang tiếng Anh là: “Mountains and Rivers on the Shoulder”. Ơn trời,
sông Việt Nam có nhiều sông hung dữ, núi Việt Nam có nhiều núi đồ sộ, núi và
sông không đè sụn vai hay cuốn trôi cả ngàn người trong Hội Nhà văn!
Cách dịch tiếng Anh như vậy không phải chứng
tỏ trình độ tiếng Anh (nhà văn không cần biết tiếng Anh để làm gì) mà là phản
ánh trình độ tiếng Việt, văn hóa Việt. Nếu không có trò khoe tiếng Anh như thế
này thì ta cứ tưởng nhà văn rành tiếng Việt, văn hóa Việt, hiểu được nghĩa đơn
giản của từ “sông núi” mà nhà văn đang dùng.
Đừng đổ thừa lỗi tại thằng dịch. Một thằng
dịch ngu, lẽ nào một ngàn thằng khác không ngu nhưng bị… mù?
Nhà văn phải là người giỏi ngôn ngữ và văn
hóa dân tộc. Các cháu học văn, làm văn chọn mẫu văn của nhà văn mà học mà làm.
Bước qua trình độ lớp Hai, các cháu đã phải biết phân biệt từ loại, các loại
nghĩa của từ. Lẽ nào cả ngàn nhà văn của Hội Nhà văn chưa bước qua trình độ lớp
Hai? Hay là nhà văn Việt Nam viết văn ở trình độ thổ dân nguyên thủy khi vốn
ngôn ngữ chưa vươn đến trừu tượng khái quát của tư tưởng?
Vậy mà gần đây, tôi thấy nhiều nhà thơ xuất
bản thơ tự viết tự dịch song ngữ Việt – Anh cơ đấy!
Tấm biển này đặt ở Văn Miếu, nơi tập hợp tinh
hoa trí tuệ của Việt Nam nhé anh Thỉnh.
Tôi dạy văn, không mắng các nhà văn ngu thì
chẳng lẽ tôi cũng ngu như nhà văn? Thông cảm nhé!
FB Chu Mộng
Long19-2-2019
304Đen – Llttm - TD
No comments:
Post a Comment