LẠI CHUYỆN VỀ CÁI TÚI NILON
Cuộc đời miếng ni lông khá chìm nổi, phiêu
lưu. Mấy chục năm trước, ai có áo ni lông màu vẽ hoa lá - phải là được người ở
nước ngoài về cho hay được biếu. Thật ra, trong khi ấy ở các nước người ta thì
cái ni lông đã xuống dốc rồi. Người nghèo kiết mới mặc áo quần ni lông. Cái thần
tình là ni lông có thể đem giặt rồi ngồi cởi trần đợi một lúc nó đã khô, lại mặc
vào ngay được. Nhưng thời đó cũng đã qua lâu rồi và miếng ni lông lộn kiếp
đương biến hoá ba đầu sáu tay. Bàn ghế nhựa ni lông đã đánh quỵ các đồ mộc
thông dụng và các túi ni lông to nhỏ thì bóp chết tươi mọi thứ rổ rá, thúng mủng,
túi đay, túi cói rồi. Để xem một bà, một chị đi chợ, chợ xa thì xách cái làn nhựa,
chợ gần thì hai tay cầm túi ni lông to nho mà bên trong còn có túi ni lông nhỏ
nữa, đựng mắm tôm, dưa muối, khúc cá tươi, lòng lợn, cà muối, dấm ớt... đủ thứ,
đủ thứ.
Cái túi ni lông thì nhà hàng sẵn quá, đã biếu
không, coi như giấy gói, lá gói. Ni lông cần thiết nhưng đem về đến nhà, bỏ các
thức ăn ra rồi vứt ni lông vào thùng rác, cái rác ra xe rác, ra bờ bụi, cống
rãnh nào đấy, mỗi nhà mỗi phố mỗi làng cả nước hàng ngày thải bỏ vô vàn túi ni
lông, hàng gò đống túi ni lông.
Túi ni lông không như cái rổ, cái lồng bàn,
cái ghế hỏng đem làm củi đun, cái túi ni lông không tiêu, ni lông trơ ra, ni
lông có tan biến cũng phải mất hàng trăm năm? Tôi đã trông thấy trên đường số 5
Hà Nội - Hải Phòng, công ty làm đường Hàn Quốc lấy cát đắp thay đất làm nền đường.
Lót tấm ni lông ở dưới, xe đổ cát lên trên rồi trên làn cát phẳng lỳ thì lát
đá, trải nhựa, có tấm ni lông đỡ sau cùng, đường không bao giờ lún sụt, lồi
lõm. Ni lông được dùng vào công trình vững chắc đời đời. Nhưng mà cái túi ni
lông không bao giờ chết ấy vứt lung tung khắp nơi khắp xó. Không phải ở đâu và
ai cũng có ý thức tìm cái thùng để bỏ rác. Ni lông đùn lại trong cống làm tắc cống,
ni lông lẫn vào đất tắc mạch nước ngầm làm chết cây và hoa màu. Triệu triệu cái
túi ni lông ném ra hàng ngày thành tai hoạ ni lông. Tai hoạ ni lông là tai hoạ
môi trường mỗi đất nước và toàn cầu, nước ta cũng trong vòng báo động ấy. Vài
năm trước đây chỉ có người thành phố đi chợ về là xách túi ni lông, bây giờ túi
ni lông đã lây lan khắp chợ cùng quê.
Trên thế giới, nhiều nước đã có kế hoạch, đã
xây dựng cả nhà máy diệt ni lông thải. Ở ta chưa có phong trào và quy mô như vậy.
Nhưng có những sáng kiến thích ứng rất hay.
Báo Hà Tây số tháng sáu 2001 đăng một tin: Tái
chế túi ni lông góp phần làm giảm ô nhiễm môi trường. Ở làng Thượng Hiệp xã Tam
Hiệp ông Trần Nghĩa Đàn có cái máy tái chế túi ni lông thành các đồ dùng hàng
ngày: dây buộc hàng, ni lông lót cặp học sinh, lưỡi trai mũ, khuy, hạt nhựa...
và những vật dụng cỏn con khác. Túi ni lông do người các làng xung quanh nhặt
nhạnh đem đến bán. Mỗi tuần tái chế được một tấn Mỗi năm tiêu thụ hết hơn 40 tấn
nguyên liệu túi ni lông.
Làng Thượng Hiệp có nghề may gia công. Làng
nông nghiệp này không chỉ độc canh mà nghề phụ may gia công đã đưa làng Thượng
Hiệp trở thành một làng nông công nghiệp giàu có, nhà nhà sản xuất có xưởng có
cửa hàng may mặc và bán sản phẩm. Thượng Hiệp trở thành phố làng và được tỉnh
công nhận làng văn hoá Thượng Hiệp. Ở một làng kinh tế và văn hoá đang phát triển
sáng kiến cái máy tái chế ni lông có một ý nghĩa đặc biệt ngoài cái nhỏ bé
trong phạm vi gia đình.
Bài báo nói ông Trần Nghĩa Đàn đã mua các thiết
bị về lắp máy, tiền vốn hết 50 triệu (không cho biết cái máy có mẫu mã sẵn hay
sáng chế của ông Đàn). Cái máy tái chế ni lông của ông Trần Nghĩa Đàn ở Thượng
Hiệp là một công cụ có lợi ích và thiết thực có thể nhân rộng mọi nơi.
Tô Hoài
No comments:
Post a Comment