Thằng Nhỏ Bán Kẹo Dừa
Một
phần thật nhưng được viết lại bằng bối cảnh và tình tiết khác, đổi tên nhân
vật, tưởng tượng thêm, để nhớ những cục kẹo dừa trong sân trường nào đó cũng
giống như cái sân trường của câu chuyện.
Chuông ra chơi, học trò chạy túa ra sân, trời sắp hè, nắng lưng lửng trưa,
loáng thoáng rớt, xuyên qua đám tàn lá xum xuê của hàng cây phượng già, dọc sân
trường, dài theo đường lộ, từng mảng, chỗ sáng chỗ tối, Hiển đứng ở cửa lớp
nhìn theo cười một mình, đúng là trẻ con, không lo không nghĩ, tụ nhau từng
tốp, con gái con trai, áo quần đủ màu, màu chợ búa màu ruộng bùn, tay nắm tay
níu, nhảy cò, bắn bi, tạt lon, đánh đủa, ồn ào không thua gì người ta nhóm chợ,
Hiển thấy vui lây, chuyện hoán chuyển với một cô, cũng ra trường cùng khóa Sư
phạm Sài Gòn, sau hơn một năm mấy ở chợ Bún, Bình Dương, về trường tiểu học
Trãng Bàng này, bắt đầu dạy mới hai ba ngày nay, xem ra không có gì hối tiếc,
cuối sân đâu đó có chút gió mát lùa về từ cánh đồng xanh cỏ dại ngang phía sau
hông trường.
Định quay vào trong, bất chợt thoáng thấy
ngoài khoảng sân trước lớp mình, một đứa con trai chừng năm sáu tuổi, lầm lũi,
mang trên vai, cái thùng thiếc nhỏ, không nhập bọn với đám trẻ, không biết có
phải là học trò ở đây hay không, mà đi qua đi lại, đến quanh đám đông đang mãi
mê chơi đùa, nói nói gì đó, rồi lẳng lặng bỏ đi. Thấy lạ, Hiển bước ra hàng ba,
chầm chậm theo hướng nó, chưa bắt kịp đã thấy, nó đứng vòng tay, cái thùng
thiếc bỏ dưới chân, cô Quế, bà chị dạy lớp tư, nằm ở cuối dãy lớp học, đang hỏi
nó gì đó, từ xa nhìn lại chào Hiển, anh đi tới thì cũng vừa lúc thằng nhỏ cầm
cái thùng thiếc lên, cúi đầu chào thầy chào cô rồi quay trở lại, chen vào đám
học trò vẫn còn la hét, gọi nhau ơi ới. Hiển nhìn theo, cô Quế cũng nhìn theo,
buồn buồn quay qua Hiển, “tội nghiệp, nó
tên Chữ, học lớp tư của chị đó, nhà nghèo quá, đi học vậy cứ môt hai ngày thì
mang theo cái thùng thiếc đựng mớ kẹo dừa gói giấy kiếng màu, bán trong giờ
chơi, bữa bán hết bữa còn nguyên” rồi cô lắc đầu cười “cô thầy là khách hàng của nó đó, coi vậy mà học giỏi lắm em ạ!”,
chuông vào lớp vang lên, học trò không còn đứa nào ngoài sân, Hiển nhìn quanh
nhìn quất, không thấy thằng Chữ đâu đó, buồn bất chợt.
Sáng chủ nhật trời
tốt, theo lời chị Quế chỉ, Hiển thả bộ lên ngã ba, đường vào Tha La xóm đạo,
căn nhà thằng nhỏ Chữ cũng dễ tìm, vách ván miếng thưa miếng vụn, mái tôn sét
từ dưới lên trên, từ sau ra trước, cất liêu xiêu trên miếng đất trũng, thấp hơn
mặt đường, lưa thưa vài bụi chuối già, hai ba cụm hoa Mười Giờ khô cằn khô cỗi,
nằm lẻ loi như cố tránh xa mấy căn nhà gạch nhà ngói xế quốc lộ Sài Gòn Tây
Ninh, ngó qua dãy hàng quán bán bánh canh bột lọc xứ Trãng, mặt trời vừa hừng
đông mà người ta, xe hơi xe lôi, chật cả một khúc đường. Tới trước cửa, nói là
cửa chứ cũng chỉ là tấm tôn hở nhiều hơn kín, chưa kịp lên tiếng thì thằng Chữ
từ trong nhà đi ra, thấy Hiển, nó đứng khựng lại vòng tay, ấp úng, lẫm bẫm “thưa thầy”, cũng vừa lúc nghe tiếng
người ngoài cửa, người con gái theo sau nó bước ra, thấy Hiển, chị đứng chết
trân “phải Hiển không”, Hiển đứng
sửng gật đầu hỏi lại “phải Trăm không”.
Thằng Chữ, đứng nép sau lưng Trăm, lấm lét sợ, nhìn hết người này tới người
kia, không dám nhúc nhích.
*
Chị Nhạn bỏ Vũng Liêm bồng con, thằng Hiển về Bến Mương năm nó được ba tuổi, sau ngày anh
Tụ, chồng chị chết, không tìm được xác trong chuyến đi theo ghe đánh cá ra biển
tận ngoại cửa Đại, Trà Vinh, chìm trong một ngày bảo tố bất thường tháng Ba.
Chị Nhạn mồ côi từ nhỏ, không nhớ nhỏ cở nào, không biết cha mẹ là ai, ngủ bờ
ngủ bụi vòng vòng chợ quận Vũng Liêm, được một bà bác tu tại gia, bà hai Lắm,
cái nhà có mấy cây dừa già nhỏ cuối ấp, nơi giáp ranh với đám ruộng thưa bên
Cái Nhum, dọc theo đường lộ về Vĩnh Long, thường đi chợ sớm đem về nuôi lúc
Nhạn mười một mười hai tuổi, ở hủ hỉ với bà được vài năm lớn một chút, chị đi
nhổ mạ cấy mướn, gặt lúa đập lúa vần công cho người có ruộng làng trên ấp dưới,
có khi qua tới bên Cái Nhum, người quen lâu, người mới quen, thuê mướn đều
thương mến vì tánh tình, ăn nói nhỏ nhẹ hiền từ, siêng năng chịu khó.
Mùa gặt năm mười
tám, chị quen anh Tụ, khi anh từ bên Cái Nhum qua đập lúa vần công cho ông bà
chủ ruộng trên chợ Trung Thành, rồi hai người phải lòng thương nhau, anh Tụ
cũng con mồ côi mồ cút, ở với mẹ nhưng bà đã mất chừng một năm nay, gia tài còn
lại là cái nhà lớn hơn cái chòi một chút, cất trên miếng đất công ở Quới An, ở
từ chục năm nay, làng xã chẳng màn đòi lại. Tết năm sau, hoàn cảnh tội nghiệp
thấy mà thương, bà hai Lắm, thay mặt ai đó hai bên làm chứng, bà cho anh chị
lấy nhau, vậy thôi, không cần trầu cau hoa quả. Hai người đưa nhau về Quới An,
anh Tụ thôi không làm ruộng mướn nữa, đi với người quen xuống Trà Vinh theo ghe đánh cá biển, chuyến đi chuyến về cả
tháng trời, khi nào anh Tụ đi, chị Nhạn về Vũng Liêm với bà hai Lắm, cứ như vậy
chừng một năm sau chị sinh ra thằng Hiển, thằng Hiển vừa tròn một tuổi thì năm
đó anh Tụ, ba thằng Hiển chết, ngóng ngóng chờ chờ nhưng cả nguyên mười mấy
người theo ghe đều không tìm được xác, cuối cùng, sau bữa cơm cúng đơn sơ bốn
mươi chín ngày cho chồng, chị Nhạn, trả miếng đất lại cho xã, rồi bồng con về
Vũng Liêm sống với bà hai Lắm. Những ngày sau đó, chị Nhạn lại đi cấy thuê gặt
mướn như trước, nhờ có bà trông coi thằng nhỏ cũng tiện.
Mấy lúc sau này, bà hai Lắm ngày càng
già và yếu hơn, đi đứng chậm chạp, tiếng mõ câu kinh không còn đều như trước,
khi có khi không, chị Nhạn ở nhà thường, lúc làm lúc nghỉ vừa lo cho con vừa
chăm sóc bà. Gần Tết, theo ý bà muốn, hai người cùng thằng nhỏ Hiển đón xe đò
về Vĩnh Tế, An Giang, quê của bà hai Lắm, trước là thăm bà con sau là bà hai
muốn về lại đây, sống với họ vì chắc không còn bao lâu sẽ ra đi, được yên mồ
yên mả, nếu đúng như bà tính thì hai mẹ con chị Nhạn lo căn nhà ở Vũng Liêm
cũng tốt, ít nhất cũng có chỗ ăn chỗ ở, đở vất vả bờ bụi như xưa. Ở nhà người
cháu gái bà hai Lắm không xa chợ Vĩnh Tế bao nhiêu, qua mùng bốn, cả nhà đưa
nhau đi lên Miếu bà Chúa Xứ, núi Sam Châu Đốc, đi lễ đầu năm, cầu xin ơn trên
ban phước lành cho đời họ, những mảnh đời khốn khổ, đường lên miếu Bà người là
người, chen chân mà đi, tứ phương đổ về chật cứng, đông nghẹt, khói nhang mù
mịt chuông trống liên hồi, vang rền cả một trời.
Ngồi nghỉ mát dưới
một gốc cây lớn, chỗ đầu đường lên Miếu, chờ bà hai trở xuống, bên cạnh cũng có
hai người đàn bà, một lớn một nhỏ, cở tuổi chị Nhạn cũng đang ngồi vừa uống
bịch nước dừa vừa thở dốc, thấy thằng nhỏ Hiển chạy qua lại lại, dễ thương, hai
người xích lại gần làm quen, họ là người xa tít trên Bến Mương, Tây Ninh, cũng
nghèo, là hai dì cháu, người dì, dì ba Sắn, bị tật ở cánh tay trái, không cử
động được, không chồng, người cháu, chị Khả, làm công nhân cạo mủ cao su cho
đồn điền Pháp “Societe de Heveas” Vên Vên. Hỏi thêm, chị Nhạn thấy công việc
cạo mủ của chị Khả không khó khăn lắm, nên chợt thoáng nghĩ trong đầu, mình
cũng làm được thay vì đi cấy đi gặt, lội bùn lội nước, gai đâm chân cỏ cắt tay,
thẹo nhỏ thẹo lớn, chị Nhạn cũng kể thân phận mình, ôm con kể mà như muốn khóc,
rồi họ làm quen với nhau, chị chị Nhạn em Khả, dì dì cháu cháu, tay bắt tay
chào hẹn ngày gặp lại.
Bà hai Lắm quyết định ở lại Vĩnh Tế luôn như
đã tính, chị Nhạn trở về Vũng Liêm với người cháu gái của bà để lo thu xếp đồ
đạc và những thứ cần dùng như bà dặn. Mấy hôm sau đó, ra Giêng, chị Nhạn ẳm con
trở xuống Vĩnh Tế lần nữa để cho thằng Hiển gặp mặt bà ngoại Lắm, trước khi đi
Tây Ninh như đã hẹn với dì cháu chị Khả.
*
Về Bến Mương, mẹ con chị Nhạn ở chung
với nhà dì ba Sắn và Khả, căn nhà mái tranh vách đất trên miếng đất thấp phía
dưới triền bờ con rạch nhỏ, chảy ra sông lớn Vàm Cỏ Đông, chung quanh có hai ba
cây dừa cao già nhưng sai trái, nằm xa cách dãy nhà phía ngoài dọc theo tỉnh lộ
Gò Dầu Tây Ninh chừng ba bốn đường đê ruộng, men theo con đường đất mòn, trong
nhà có thằng nhỏ chạy tới chạy lui coi vậy mà vui, dì ba Sắn tay trái không làm
gì được nhưng tay phải một hai nhất định phải nựng nịu kéo lôi thằng nhỏ cho
bằng được. Không bao lâu sau, Khả xin được cho chị Nhạn vào làm công nhân cạo
mủ cùng chỗ với mình, khu rừng cao su do thầy bảy Điển làm giám thị, phía trên
chợ xã Trà Võ, giờ có chị có em, sáng đi chiều về, hết thui thủi một mình như
trước, chòm xóm láng giềng thấy vậy cũng vui lây.
Sau Tết năm thằng
Hiển lên năm, có ai đó trong họ đạo Cao Đài xã mai mối, người từ Suối Cụt lên
nói chuyện với dì ba Sắn, hỏi cưới Khả cho con trai mình, không lâu, sau đám
cưới Khả theo chồng, dì ba cũng đi theo về dưới, để lại căn nhà cho hai mẹ con
chị Nhạn, không tính tiền tính bạc gì hết, ngày đi, đứng chờ đón xe đò ngoài
đường lộ, bà con chòm xóm ai nấy bịn rịn buồn thiu, hai chị em, bà cháu ôm nhau
rưng rưng nước mắt. Hai dì cháu chị Khả đi rồi, căn nhà vắng vẻ, chắc cũng là
cái vắng của những ngày chưa có mẹ con chị Nhạn về ở, giờ thì mỗi sáng sớm đi
làm, chị gởi thằng nhỏ cho nhà bên cạnh, chú thiếm tư Tịnh, đổ bánh tráng bánh
phồng, ba chân bốn cẳng tới chỗ làm, cạo mủ hàng cây xong, trong khi chờ mủ ra
trút vào thùng, quày quả về, ở với con
được hai ba tiếng, cho nó ăn, đem qua gởi lần nữa, rồi trở lên chỗ làm, cũng đở
là công việc làm chỉ quá trưa là xong, nên chỉ làm nửa buổi, buổi chiều nghỉ
nên có thì giờ rảnh rổi lo cho con. Ấp thì không bao nhiêu người, ai cũng quen
cũng biết, thấy chị Nhạn hiền lành, nói năng nhỏ nhẹ, chịu khó chịu cực, ai kêu
một tiếng cũng nhanh tay nhanh chân tới phụ, tiếng tốt đồn xa, lên tới tận Bông
Trang, Bàu Nâu, xuống mãi dưới Gò Chùa, Gò Dầu, Trà Võ thì khỏi nói, nhiều chỗ
bắn tiếng muốn kết bạn trăm năm nhưng chị một mực xin lỗi, chưa nghĩ tới vì con
còn nhỏ quá, đợi nó lớn chút xíu rồi mới tính.
Ngày khai trường,
năm đầu thằng Hiển đi học lớp năm, tròn sáu tuổi, sau khi cạo mủ xong, trời
chưa sáng, chị Nhạn hối hả chạy về nhà, lo quần áo thẳng thốn cho nó, rồi dắt
con đi bộ, cặp theo con đường đất ven mé rừng cao su, khoảng chừng hai cây số,
lên trường tiểu học Thạnh Đức, phía sau trụ sở hội đồng xã và nhà lồng chợ Trà
Võ, đứng bên ngoài cửa lớp nhìn vào, thằng nhỏ thấy mẹ nhìn ra cười, chị Nhạn
mừng muốn khóc, trưa trút mủ xong, giao thùng cho anh cặp –rằng chấm công xong,
chạy miết tới trường dẫn con về ăn cơm rồi, tới chiều lên sớm ngồi bên hông chợ
chờ, tan trường hai mẹ con lửng thửng
thả bộ về , nói cười cười nói, từ đó ngày nào chị Nhạn cũng đưa đón thằng Hiển
như vậy.
Một hôm mưa lớn,
chủ nhật không đi làm, sáng chưa sáng lắm, ngồi trong nhà nhìn ra sau, hai ba
trái dừa khô rụng nằm rải rác trên sân đất, chị Nhạn chợt nhớ Vũng Liêm, nhớ bà
hai Lắm, nhớ những cục kẹo dừa mà bà dạy cho chị làm, mấy năm nay lo làm kiếm
tiền nuôi thân nuôi con, hẹn với lòng sẽ về dưới thăm bà nhưng chưa đi được.
Hai ba ngày sau, buổi sáng khi đưa thằng Hiển vào trường rồi, chị Nhạn nấn ná
ngang qua tiệm tạp hóa chú Phinh, có bán tập vở, viết mực tìm tìm kiếm kiếm,
nhìn thấy cũng có bán giấy kiếng mỏng đủ màu, xanh đỏ tím vàng, chị gật đầu
cười một mình như chợt khám phá ra cái gì đó.
*
Bắt đầu qua tết, cứ một hai ngày Hiển
mang theo cái thùng thiếc lớn cở cái cặp, có lắp miếng kiếng một bên, nhìn thấy
rõ những cục kẹo dừa, mà chị Nhạn đã hái dừa khô quanh nhà, mài thành bột, nấu
với đường tán, cuộn giấy kiếng đủ màu mua từ tiệm tạp hóa chú Phinh trên chợ,
ngồi quấn tròn bằng tay, dài ngắn không đều, bằng ngón tay, suốt đêm, dưới ánh
đèn dầu leo lét, làm theo cách bà hai Lắm đã dạy khi còn ở dưới Vũng Liêm, bán
cho học trò trong giờ ra chơi, hay ra về nếu có ai muốn mua, sau ngày chị Nhạn
vào trường ấp úng trình bày tình cảnh mẹ con để thầy cô cho phép. Mấy lần đầu
còn lúng la lúng túng nhưng dần dà rồi quen việc, Hiển quên hẳn chuyện chơi
đùa, nghe tiếng trống nghỉ ra chơi mừng ra mặt, bưng cái thùng kẹo, nhanh ra
sân, đi hết chỗ này tới chỗ kia mời mời mọc mọc, có đứa mua có đứa lắc đầu, đặc
biệt là mấy thầy mấy cô lại là khách hàng thường xuyên. Học trò trong trường
mới đầu còn thấy lạ, nhìn tới nhìn lui, xầm xì gì đó nhưng rồi đâu cũng vào
đấy, trẻ con mà và cũng từ đó Hiển có thêm cái tên “Hiển kẹo dừa” mà nói ra cả
trường đều biết, cô Phụng, cô giáo của Hiển thương nó không ít, tội cho con nhà
nghèo, lâu lâu cô cho cuốn tập, cây viết mới ngoài việc mua kẹo, mua chưa ăn
hết thì mua thêm, trong những ngày nó đem kẹo theo bán, cô cũng còn giúp cho
Trăm, học chung lớp, những thứ mà cô đã cho Hiển nữa.
Tuy vậy Hiển cũng
có cái vui của mình, Trăm, cô bạn nhỏ thân cùng lớp, ngồi cùng bàn, lúc nào
cũng đi bên bạn, phụ một tay, gọi đứa này kêu đứa nọ mua không ngớt, không màn
chuyện nhảy cò đánh đủa, bữa nào bán không được nhiều, thấy Hiển ôm thùng kẹo
dừa, ngồi ở góc sân trường buồn thiu, Trăm cũng buồn theo, buồn muốn khóc, tan
trường không về trước mà đi theo Hiển ra khỏi chợ, cười nói gì đó tới ngoài
đường lộ, rồi mới quay trở lại, mấy cục kẹo Hiển cho, không dám ăn, cứ cất để
dành trong cái hủ đựng chao, lâu lâu lấy ra nhìn mà vui thầm trong bụng. Nhà
Trăm ở cuối ấp, gần khoảng ngã ba con đường ngang khu rừng tre đi xuống bờ sông
lớn, xa mấy căn nhà mé rìa chợ chắc chừng hơn cây số mấy, cũng nhà tranh vách đất,
nghèo nàn mái dột cột xiêu, Trăm không còn ba, sống với mẹ, bà lam lũ tát đìa
tát mương, bắt cua bắt còng, cắm câu, mò tôm mò tép, nhìn qua nhìn lại, nhìn
tới nhìn lui, cả hai đứa nghèo như nhau.
Hiển cứ bán kẹo dừa như vậy và Trăm
cũng đi bên cạnh bạn “tay đở miệng mời”
trong sân trường dù mưa hay nắng cho tới cuối năm lớp nhất, cuối năm đó, Hiển
đậu vào đệ thất trường tỉnh, Trăm thôi học, ở nhà phụ mẹ vì bà bị phong thấp
nặng, xưng khớp xương tay rồi chân, có lẽ do dầm sông lội nước, đau nhức, không
còn cử động bình thường như xưa, tiền bạc vốn đã nghèo rồi giờ phải thuốc thang
thì tình cảnh khốn khổ trăm phần. Lên tỉnh học, nhớ nhà nhiều mà nhớ bạn cũng
nhiều, từ năm đệ thất rồi đệ lục, mỗi lần về Bến Mương là không lần nào mà
không lên Trà Võ kiếm Trăm, mừng vui gặp nhau nói đủ thứ chuyện mà chuyện trên
tỉnh nhiều hơn chuyện ở quê ở làng vì ở đây có gì mới đâu, cũng rừng cao su mùi
lá mục, cũng con sông Vàm lớn ròng, cũng cái chợ phố, một nửa nhà ngói một nửa
nhà tranh, cũng tiếng trống trường khi khoan khi nhặt lúc vô lúc về, vậy thôi.
Lần về thăm nhà năm đệ ngủ, Trăm không còn ở Trà Võ, hai mẹ con đã dắt díu nhau
về dưới Chợ Gạo, Bến Tranh, và Hiển đã không gặp lại Trăm từ đó.
Về Chợ Gạo, hai người ở với vợ chồng bà
dì, bà con xa của mẹ, nhà ở trên đầu dốc bến phà, Trăm phụ làm nghề đan giõ đan
đục, nôm bán cho người câu người lưới. Chừng vài tháng sau, đi lên đi xuống bán
hàng trên phà, chuyến qua chuyến lại, ít học nhưng lanh lẹ, niềm nở, vui vẻ,
không biết quen biết làm sao, chủ phà mướn Trăm làm người quét dọn, công việc
không nặng nhọc lắm, cực thì cũng có cực nhưng vui, nhờ vậy mà có thêm tiền mua
thuốc thang cho bệnh tình của mẹ mình nhưng không qua nổi phần số, bà mất vào
một chiều đầu mưa tháng sáu, mưa dầm mưa dề hơn hai năm sau, năm Trăm vừa qua
tuổi mười bảy. Nghe lời mấy bác lớn tuổi ở chợ quận, sau đám tang, không bao
nhiêu người đưa, một người khóc, không kèn không trống nhưng cũng tạm tươm tất,
bà con hùn tiền giúp, đưa xác mẹ Trăm đi hỏa thiêu dưới Tân Thạnh, Gò Công, rồi
đem hủ tro cốt về lại gởi trong một cái chùa nhỏ bên vàm lớn ở Bến Tranh, chùa
không có tên nhưng được người dân kêu đại riết rồi quen “chùa vàm lớn”.
Cũng mấy tháng
rồi, một sáng cuối Thu, nhân chiếc phà hư máy, phải sửa một hai ngày, được
nghỉ, Trăm đi đò ngang qua chùa thăm mẹ. Chùa vắng vẫn vắng tanh như vậy từ đó
đến giờ, khói nhang quạnh quẽ, ngoài ông sư già trong chùa có thêm thằng bé
trai chừng độ một tuổi, chập chững đi qua đi lại trong chánh điện, thằng nhỏ
mặt mài kháu khỉnh, dễ coi, không biết lạ biết quen, tay nắm tay kéo, bập bẹ
tiếng mất tiếng còn, thấy mà thương, Trăm cũng phải bật cười theo. Ngồi nghe
ông sư già nói lại, thằng bé mồ côi, cha mẹ làm nghề giăng lưới trên sông,
không biết vì sao chết, khi nó vừa dứt sửa mẹ, ai đó đem về nuôi lớn chút xíu
rồi đem gởi đây, tên là Chữ, ông sư tạm lo, thằng nhỏ ăn uống cũng dễ, chao
tương không sao, chờ tìm người chịu nuôi, nếu không có, chắc phải đem nó vào cô
nhi viện đâu đó. Hai người, một già một trẻ nói chuyện gì đó với nhau thật lâu,
thằng nhỏ ngây thơ bắt chước ông sư già, lắc lắc bàn tay xá xá dưới chân tượng
Phật. Không lâu sau, Trăm tay dắt thằng bé Chữ, tay xách cái giõ đan bằng giây
lát, có đựng cái hủ đựng tro cốt cở hủ chao, từ giã ông sư già ra về, đi cũng
khá xa, nhìn lại ông sư già vẫn còn đứng trước cổng chùa nhìn theo, chấp tay
miệng lâm râm “nam mô a di đà Phật”.
*
Thứ hai vào học lại, vài ngày nữa nghỉ
hè, thằng Chữ thôi không còn mang theo cái thùng thiếc bán kẹo dừa, học trò
chẳng màn thắc mắc làm gì, tụm năm tụm ba, đánh đôi đánh đọ như cũ, thầy cô
cũng không còn chờ mua nữa. Bải trường, Hiển và Trăm dắt thằng bé Chữ, đón xe
đò về Bến Mương. Căn nhà tranh cũ, sau ngày Hiển ra trường đi dạy, có dư chút
tiền dành dụm, được cất lại khang trang, nền gạch, vách ván, mái tôn, cửa nẻo
hẳn hoi, sân trước sân sau ngay hàng thẳng lối, mấy cây dừa vẫn trái xanh trái
già, chị Nhạn không còn đi cạo mủ, bà con trong ấp ai nấy cũng vui lây. Ba
người lớn, một thằng bé quây quầng bên nhau trong nhà, sân trước sân sau, bờ
sông mé ruộng, chuyện ngày đó chuyện bây giờ nói hoài cả ba tháng hè mà không
hết, với chị Nhạn, chừng này là đủ mãn nguyện lắm rồi.
Hạ ngấp nghé tàn,
thưa thớt hoa úa một màu đỏ bầm, nấn níu bám đám cành lá khẳng khiu trên mấy
cây phượng già, già theo tuổi của đời người quanh sân trường cũ, trường tiểu
học Thạnh Đức. Hiển, Trăm và thằng Chữ đứng ngoài cổng nhìn vào, dãy hành lang,
lớp học, cái sân cát trắng rộng vẫn như xưa, cây Bồ Đề vẫn xum xuê lá cành như
ngày đó, ngày Hiển mang cái thùng thiếc lang thang bán kẹo dừa có Trăm bên
cạnh, nhất là cái góc sân trường chỗ mấy cây Gòn cao những hôm không ai mua,
Trăm ngồi bên, không đứa nào nói gì nhưng đứa nào cũng buồn muốn khóc, rồi bây
giờ, đứng ở đây, vị ngọt của mấy cục kẹo
dừa bỏ trong hủ chao năm xưa đang thắm dần, êm ả xuôi dòng như con rạch Bần
cuối làng êm ả chạy ra sông lớn, trong từng mạch máu về tim, con tim bất chợt
có niềm vui đến muộn, Trăm rươm rướm nước mắt.
*
Hôm tiễn con ngoài đường lộ về lại
Trãng Bàng, Bến Mương nắng chiều hanh hanh vàng, gió lất phất ươm mùi nước bùn
của sông pha mùi lá rừng cao su mục, ba người lên xe rồi, chị Nhạn nói với theo
“hôm đó nhớ về nghe mấy đứa”, thằng
Chữ sướt mướt “nội ơi nội ơi”, xe
chạy xa tít dưới cầu Đá Hàn lâu lắm rồi, chị Nhạn vẫn còn đứng đó, vui mà muốn
khóc, chị đâu biết trên xe Hiển và Trăm cũng vui mà muốn khóc theo.
Thuyên
Huy
Ballarat
những ngày dứt mưa 2019
Viết
cho thằng con nhà nghèo có những ngày như vậy ở một ấp quê nửa thế kỷ trước.
No comments:
Post a Comment