Món Quà Giáng
Sinh
Bà Hồng dẫn hai đứa cháu: một gái, một trai vào một trung tâm
thương mại lớn để mua quà Giáng Sinh. Đứa cháu gái đang tới tuổi dậy
thì, cho nên bắt đầu biết chưng diện, cứ năn nỉ bà dẫn đến những cửa
hàng nữ trang. Đã đến cửa hàng thứ năm rồi
mà cháu chưa chọn được món nào vừa ưng ý mà lại phải vừa túi
tiền của bà. Chợt bà nghe cháu gái reo:
-Bà, cái "necklace" này
"so pretty"! Cháu "like it".
Lối nói "nửa nạc nửa mỡ" này
đã được bà nhắc nhở nhiều lần, mà cháu bà không thay đổi, có lẽ vì cháu tìm từ
tiếng Việt để diễn đạt ý tưởng của mình khó khăn, nên dùng tiếng Mỹ cho
nhanh. Bà nói:
-Necklace là cái gì, bà không hiểu,
cháu phải nói tiếng Việt Nam bà mới biết.
-Thì... là... cái sợi dây mình
"mặc" ở cổ.
-Cháu phải nói cho đúng là: sợi dây
chuyền đeo nơi cổ.
Con bé lập lại, rồi nắm tay bà dẫn
tới quầy trưng bày, chỉ một sợi dây chuyền. Nhìn sợi dây này, tim bà
chợt đập loạn nhịp. Sợi dây này sao giống sợi dây chuyền quà Giáng
Sinh ngày xửa ngày xưa của bà, chỉ khác một chút là sợi dây này làm bằng vàng
trắng, còn sợi của bà bằng vàng 14K. Sợi dây chuyền kỷ niệm đó đã đem
đến niềm vui nỗi buồn cho bà. Bà đã gắn bó với nó một thời gian dài
và đã chôn nó sau vườn vào một ngày pháo đỏ rộn sân nhà...
Một
quá khứ vừa buồn vừa đẹp ngủ yên mấy chục năm, bừng sống
dậy...
***
Năm đó, cô gái Sài Gòn
là Hồng ra Huế học năm cuối Viện Hán Học có thêm mục chi
tiêu mới: viết thư qua Mỹ cho Đông, một anh "người dưng
khác họ" của nàng đang thụ huấn nghiệp vụ lái máy
bay. Thế nên nàng phải tiết kiệm tối đa, lại nhịn ăn sáng, quà
vặt để có tiền mua tem mà gởi thư. Thư từ cho nhau phải mất
thời gian dài mới đến. Nơi quê người, nhớ quê hương, Đông đành
làm người thua cuộc trước cái đỏng đảnh của Hồng. Anh viết thư thường
xuyên dù có hay không có thư của nàng. Những lá thư tình chưa ngỏ đã
cho nàng một cảm giác ngọt ngào chi lạ.
Đông kể chuyện đời sống
khác lạ, văn minh, tươi đẹp nơi quê người. Anh vẽ tương
lai đẹp đẽ với ngày về góp phần bảo vệ Tổ Quốc, chặn làn sóng
đỏ, để cho người dân xây dựng đất nước và nàng
an lành góp công sức đào tạo thế hệ trẻ cho Tổ Quốc. Nàng
kể cho anh nghe nơi quê nhà đang như dầu sôi lửa đỏ. Sinh viên, đồng bào
Phật tử Huế xuống đường chống Tổng Thống Ngô Đình Diệm về vụ Phật
Giáo. Cha mẹ nàng đã thư từ khuyên lơn hầu như năn nỉ nàng
đừng tham gia xuống đường với lý do gia đình ở quá xa, lỡ nàng có chuyện
gì ông bà làm sao lo cho được. Đông cũng khuyên nàng
cẩn thận, coi chừng bị lợi dụng. Cả đám nam nữ sinh viên gốc Miền
Nam không ai tham gia biểu tình hoan hô đả đảo cùng với sinh
viên Huế, nàng nghĩ họ có chung một lý do.
***
Năm đó không có Lễ Khai Giảng, nàng đang cùng với đám
bạn đứng lóng nhóng ở sân trường, thì
Cẩm Vân kéo nàng ra một góc vắng nhỏ giọng:
- Thầy Phó Giám Đốc của
chúng ta bị bắt vào tù cùng với toàn thể Khoa
Trưởng các Phân Khoa Đại Học Huế. Nghe đâu hồi tháng 8 -
1963 vừa qua các vị cùng với các giáo sư đại học ra tuyên
cáo chống Chính Phủ vụ Phật Giáo và đồng loạt từ chức để phản
đối. Còn Linh Mục Viện Trưởng thì bị bãi chức. Tất cả các phân
khoa của Đại Học Huế tạm thời đóng cửa. Cẩm Vân lớn nhất trong
đám nữ sinh viên gốc Sài Gòn nên được "phong chức" chị
Hai và "cố vấn tối cao" cho đám em khác họ này.
Nàng liền hỏi ý kiến:
- Mình làm sao bây giờ, chị
Hai? Về Sài Gòn hay ở lại đây chờ?
- Từ từ, chờ xem sao đã.
Nàng góp ý với chị:
- Đám sinh viên đang xuống đường
phản đối vụ bắt giam này. Chắc lần này bọn mình phải tham gia, chứ
không lẽ...
- Ừ, phải tham gia để ủng hộ các
thầy của mình. Mặc kệ, tới đâu hay tới đó.
Thế là nhóm sinh viên nam
nữ gốc Sài Gòn cùng đám sinh viên của trường nghỉ học, xuống
đường rùm beng. Đại học Huế đang đứng chênh vênh trên miệng
hố. Toàn thể sinh viên như rắn mất đầu, không biết tương
lai đi về đâu.
Hai tháng trôi
qua. Tiếp theo là cuộc Đảo Chánh xảy ra ngày 1-11-1963 lật đổ Chính
Phủ Đệ Nhất Cộng Hòa. Hôm sau Tổng Thống Ngô Đình Diệm cùng bào
đệ Ngô Đình Nhu bị thảm sát. Cuộc Đảo Chánh thành
công. Các thầy được thả ra. Đại Học Huế mở cửa trở
lại. Sinh viên lại tung hô vang trời. Riêng nàng lặng lẽ
mặc áo dài trắng ba ngày, để tang cho Tổng Thống Ngô Đình Diệm,
cha đẻ của Viện Hán Học. Nàng không dám thố lộ cho ai
biết, trước khí thế hăng say của người dân xứ Huế.
Trong mấy tháng xuống đường ủng
hộ các thầy, không phải thức đêm học hành, nàng được rảnh rỗi mặc sức cho tình
thư như bươm bướm bay. Khi Đại Học mở cửa trở lại, lễ Giáng
Sinh cũng sắp đến. Không khí ngày lễ ở Huế năm ấy trầm
lắng, không rộn ràng như mọi năm. Vừa xong một lớp ở Văn Khoa, nàng
vội vàng phóng xe về nhà để xem có thư không. Niềm vui của những sinh
viên xa nhà là đọc thư gia đình và thư người yêu. Khi nàng vừa
bước vào nhà, Cẩm Vân đưa cho nàng tờ Giấy Báo Lãnh Quà:
- Có quà từ
Mỹ nè! Sắp hết giờ làm việc rồi, chạy ra
Bưu Điện gấp đi.
Chưa kịp
nghỉ ngơi, Hồng lên xe đạp vọt lẹ. Bưu điện vào những
ngày gần lễ lớn lúc nào cũng đông, nhưng vì gần hết giờ làm việc nên nàng
không phải chờ đợi lâu. Sau khi nhân viên kiểm tra
xong, nàng gói lại cẩn thận, lòng phơi phới vì được quà của Đông.
Vừa bước vào nhà, cả bọn xúm
lại đòi xem. Chị Hai lên tiếng trước:
-Hồng này, mở ra mau, đừng
sợ bọn mình xem rồi bị mất màu.
Ngọc hóm hỉnh xen vào:
- "Em" còn đang thưởng
thức hương vị tình yêu đang quẩn quanh quấn quýt bên mình. Anh chàng
này có cái tên nghe sao như có mùa Xuân với màu vàng rực rỡ của hoa mai lẫn màu
vàng thơ mộng của lá mùa Thu đang len lén vào hồn... ai dzậy.
Một người chen vào nói:
-Xuân đâu mà Xuân, Đông mà.
Đã tên Đông, gặp mùa đông bên Mỹ, chỉ còn nước nằm co ro đắp
mền, ngâm "bạch tuyết thi," làm gì có hoa mai mà
ngắm.
Ngọc cãi lại;
- Đông là hướng Đông.
Hướng Đông tượng trưng cho mùa Xuân.
Chị Hai xen vào:
- Đông Tây Nam Bắc, Xuân Hạ Thu
Đông gì cũng được cả. Đừng cãi lung tung nữa, để nó mở ra xem.
Rồi
cả đám hát ghẹo:
- "Mắc cỡ gì mà
chẳng chịu lẹ giùm..."
Hồng đành mở hộp quà trước
sự nôn nóng và tò mò của các bạn. Một sợi dây chuyền vàng
nhỏ rức với mặt hình phụ nữ bán thân màu trắng ngà nổi bật trong hộp trang
sức nền nhung đỏ thẩm. Hồng đang xúc động nói thầm:
"Cám ơn anh, sao anh khéo chọn món quà thế" thì có tiếng
cười rúc rích của Ngọc vang lên. Vẫn là Ngọc, người lúc
nào cũng vui tính, có óc khôi hài nói như reo:
- Sợi dây chuyền này nằm trên
chiếc cổ nõn nà của... em thì... chao ôi... tuyệt!
Câu nói này làm cho Hồng
thêm thích thú. Sợi dây chuyền vừa xinh đẹp, vừa lạ mắt, chưa chắc đám
con gái trong lớp và ngay cả đám con gái trong xóm có được một sợi giống như
vậy, vì nó được mua ở Mỹ mà dạo đó rất hiếm người được xuất ngoại.
Đang sung sướng ngắm nghía món trang sức, Hà, khóa đàn em, tò
mò hỏi:
- Anh chàng Không Quân này là
người yêu của chị phải không? Bí mật dữ nghe! Em ở
chung nhà với chị bao lâu rồi mà không biết.
Nàng e lệ đáp nhỏ:
-Không phải là người yêu
đâu. Bạn thân của ông anh Không Quân của chị đấy. Anh ấy chỉ
coi chị như em thôi mà.
Ngọc, lại là Ngọc,
lém lỉnh cắt lời:
- Chao ôi!
Anh mi cũng khéo kiếm người để... làm anh của mi dữ hí.
Chị Hai xen vào:
- Này, xạo
vừa vừa thôi nhé. Coi như em mà tặng món quà như thế này. Vậy
chứ ông anh của Hồng tặng quà gì cho Hồng nào? Hay
cũng tặng quà cho "người dưng khác họ"... coi như em gái, kẹt
một chút là... lỡ "đem lòng nhớ thương?" Kể cho
bọn mình nghe duyên kỳ ngộ của "nàng" đi.
Buộc lòng Hồng phải kể sơ
qua chuyện nàng cùng Minh Tuyết gặp gỡ Đông khi đi thăm anh Quân
của nàng vào dịp nghỉ hè vừa qua ở Nha Trang, vừa liếc nhìn Minh
Tuyết đang đứng im lặng nhìn nàng tủm tỉm cười. Trên ngực áo
của "chị" có đính một tượng thiên thần làm bằng ngọc trai nàng
mới thấy lần đầu. Minh Tuyết khôn lắm. Chị này
- Hồng phải gọi "hắn" bằng chị cho quen miệng, cứ mày tao
hoài có ngày anh Quân của nàng cho giập mỏ - mượn địa chỉ ở Huế của người
bạn Văn Khoa gốc Nha Trang mà hai nàng có dịp tá túc mấy
ngày kỳ nghỉ hè vừa rồi, để nhận thư. Do đó, không ai biết “chị” Minh
Tuyết có quà để mà trêu.
Chao ôi, anh thật sành tâm
lý. Con gái ai mà chẳng thích nữ trang chứ. Hồng đang xúc động
vì được món quà như ý, lại thêm mấy lời chọc ghẹo của bạn bè
làm nàng bối rối và ngẩn ngơ, chị Hai Cẩm Vân lại hạch
hỏi:
-Này, làm gì mà ngẩn tò te
vậy? Mấy anh chàng Không Quân như những cánh bướm chỉ lượn vành mà
chơi. Không ai chung thủy cả. Cẩn thận nghe... em. Ai
ngu thì chết.
Ngọc cầm sợi dây chuyền đeo vào
cổ nàng, dí dỏm nói:
- Chàng khéo chọn thật, vừa với
cổ của nàng. Từ giờ trở đi nàng mang theo chàng bên
người. Hai ta trở thành "chim liền cánh cây liền cành."
Ha ha ha... tình tứ quá!
Chị Hai Cẩm Vân xen vào:
- Đừng làm nó đỏ mặt chứ.
Hồng năn nỉ:
- Tội cho mình quá, Ngọc
à. Thật sự là anh ấy đâu đã mở lời hay nói xa gần về tình
yêu đâu mà bồ với bịch. Tình cảm giữa anh ấy và mình
chỉ giới hạn ở mức bạn bè thôi. Xin đừng làm um sùm, mình
"ốt dột" (mắc cỡ) lắm. Mình hứa chừng nào có thư
tỏ tình sẽ báo cho bạn biết và nhờ làm cố vấn viết thư trả
lời.
- Nếu không phải là bồ thì
có ngon, hãy trả sợi dây "định tình" này lại cho chàng
đi.
Chị Hai phản đối:
- Ông bà mình nói: "Bắc
thang lên hỏi Ông Trời, ‘tặng quà’ cho gái có đòi được
không?" Ngu sao mà trả. Đừng trả nghe, Hồng.
Thế rồi nàng đã đeo
sợi dây chuyền này hằng ngày và hãnh diện được những cặp mắt tò mò của
bạn bè cùng lớp len lén nhìn, bên cạnh cũng không thiếu ánh mắt
lém lỉnh của những người bạn thân chung nhóm. Nàng thầm nói: “Cám
ơn anh, anh Đông!”
***
Hai người tiếp tục thư từ
qua lại cho tới khi nàng ra trường nhận sự vụ lệnh bổ nhiệm dạy
học tại Kontum, một tỉnh lỵ giáp ranh ba biên giới: Việt Nam, Ai
Lao, Cao Miên. Nàng vội thông báo địa chỉ mới của nàng, nhưng muộn rồi.
Lá thư đó được hoàn trả, vì anh mãn khóa học đã về
nước. Anh nhận nhiệm sở và ra đơn vị hành quân.
Hai người chưa kịp trao
đổi địa chỉ mới cho nhau thì tiếp theo nghỉ Tết và "biến cố" lớn
trong đời nàng xảy ra. Nhân dịp nghỉ Tết, nàng về Sài Gòn.
Anh cũng từ đơn vị lấy phép về Sài Gòn để thăm nàng.
Lần đó anh tặng nàng một lọ nước hoa Chanel 5 và một máy sấy tóc mang về
từ Mỹ làm nàng cảm động vô cùng. Anh thật sành tâm lý của con gái!
Ngày anh đến nhà, nàng đang đi bát phố với bạn bè. Anh đã
ngồi đếm tiếng tíc-tắc của đồng hồ nhà nàng cả giờ. Nàng đang
vui mua sắm với bạn, không biết có anh đang sốt ruột đợi chờ.
Thương Xá Tax, Chợ Bến Thành đã hại nàng! Thế là hụt gặp mặt và hụt
một dịp dung dăng dung dẻ với nhau sau bao nhiêu năm tháng gắn bó qua thư
từ. Điều này làm nàng ân hận mãi. Có phải vì không duyên không
nợ nên xui khiến "bất tương phùng"? Nếu khoa học kỹ thuật
phát triển sớm một chút, để nàng có thể sử dụng "email" và "cell
phone" thì đâu có chuyện bẽ bàng đáng tiếc này!
Hôm sau anh bay trở
về đơn vị. Nàng đã bỏ nhiều thời giờ nắn nót viết một
lá thư cám ơn và xin lỗi, chờ có địa chỉ KBC của anh là nàng gởi đi. Nàng
nuôi hi vọng anh sẽ gởi một bức thư trách móc tới địa chỉ nhà cha mẹ nàng ở Sài
Gòn thì lá thư này sẽ là con chim xanh tung cánh nối lại nhịp
cầu. Nhưng anh bặt thư từ. Nàng thắc mắc, và tự vấn nhiều
lần: Có thể lần này anh sẽ có một mở lời, một ngỏ ý,
vì điều kiện cho phép: cả hai không còn là sinh viên nữa? Anh
đang hụt hẫng, buồn giận vì nghĩ rằng nàng đi bát phố với người yêu, và
anh chậm một bước? Hay... anh cũng chỉ là "con bướm lượn
vành mà chơi" như lời cô bạn Cẩm Vân cảnh cáo ngày nào? Không!
Không! Nàng có niềm tin mãnh liệt là mình chiếm một vị trí
quan trọng trong trái tim anh. Và, anh cũng chiếm một chỗ đứng
không khiêm tốn chút nào trong trái tim nàng. Nàng cũng hiểu rằng
anh đã bỏ nhiều tâm tư vào hai món quà này vì nàng. Chỉ có
tình cảm mới khiến người ta làm được như vậy. Anh chỉ hờn giận nàng
mà thôi. Nàng hi vọng chỉ một hai tháng sau nguôi giận, anh
sẽ viết thư cho nàng.
Anh
không tìm nàng thì nàng tìm anh. Nàng đã nhờ người anh của nàng tìm
địa chỉ KBC của chàng để gởi lá thư mà nàng đã bỏ nhiều tâm tư và
thời gian viết đi viết lại nhiều lần mới xong. Người anh của nàng một
phần vì bận việc quân, một phần vì bận việc tình cảm với "người dưng
khác họ" nên nửa năm sau... nàng chết lặng khi nghe anh nàng báo tin
chàng đã hi sinh trong một phi vụ tiếp tế, để lại cho nàng một bức
thư viết còn dang dở. Tai nàng lùng bùng với lời xin lỗi
của anh mình: "Anh... đã vô tâm, vô ý... đã hẹn lần
hẹn lữa, không tích cực tìm hỏi địa chỉ KBC của nó cho em. Anh
đã đánh mất thời gian quý báu ngắn ngủi của hai người. Anh chỉ biết
có anh mà quên mất nó cũng như anh: tính mạng mong manh treo đầu ngọn
súng. Anh thật tệ! Anh xin lỗi, xin lỗi, xin
lỗi..."
Nàng ân hận tự trách, rồi
trách Trời trách Đất. Không biết bao nhiêu đêm
nàng thì thầm với anh: "Xin lỗi anh, em đã không biết
anh đến tìm gặp em ngày đó. Nếu biết, em đã bỏ mặc đám
bạn bè rồi. Sao anh đi luôn? Sao anh gấp gáp bỏ em, bỏ
tuổi thanh xuân, bỏ cuộc đời, để em không có được một cơ hội nói
lên lời xin lỗi và cám ơn anh? Có phải anh để em mắc nợ
anh, một món nợ ân tình không thể nào trả được ở kiếp này, vì anh muốn em
phải trả cho anh ở kiếp sau?"
Khi anh ngủ yên
trong lòng đất mẹ, nàng mới biết đơn vị của anh là vùng II Chiến Thuật, phi
đoàn của anh đóng ở Pleiku. Kontum - Pleiku gần nhau gang tấc nhưng hai
người lại xa cách muôn trùng! Nàng quay ra trách Ông Trời: Đã không
duyên không nợ thì cho anh và nàng gặp gỡ làm chi, để mỗi lần nghe tiếng
trực thăng bay trên bầu trời là nàng đưa mắt dõi theo, bất kể lúc đó
nàng đang thao thao trước mấy chục học trò hay nàng đang nằm ru giấc
ngủ. Nàng trách Ông bất công với những người trai nước Việt cùng thế
hệ với nàng. Ông đã nhẫn tâm xuống tay, sớm cắt đi mạng sống
của những thanh niên tuấn tú nước Việt trong đó có anh, khiến nàng trải
qua rất nhiều đêm rơi nước mắt cho mối tình đầu đời vừa
chớm nở, đã vội vã ra đi.
Và... nàng đã
nâng niu gìn giữ sợi dây chuyền đó, tất cả thư từ của anh gồm
bức thư viết dang dở, và lá thư chưa kịp gởi của nàng cho đến ngày vu
quy. Thư nàng đốt. Dây chuyền nàng chôn cùng với nước mắt ở
cạnh gốc cây mai của gia đình. Bây giờ thì nàng đang tiếc nuối: Sao
lại chôn?! Sao không giữ nó cho đến cuối cuộc đời?!
***
Đang thả hồn về quá khứ, cháu bé lay
tay nàng nói:
-Bà! Con thích "cái"
dây chuyền này.
-Được rồi. Yên chí, cháu sẽ có một sợi.
Bà bảo cô bán hàng gói hai
sợi. Đứa bé ngạc nhiên hỏi:
-Sao lại hai sợi, bà mua
cho "my Mom" nữa hả?
-Không. Bà mua cho bà, cháu à.
