Khi
vừa bước vào ngưỡng cửa trung học, tôi tự cảm thấy mình là “người lớn”! Điều
tồi tệ hơn nữa là với trình độ văn hóa đang học lớp sáu, tôi đã tự phong mình
là một trí thức lớn! Mọi người quanh tôi, nếu ai không đang ngồi ghế nhà trường
thì dưới mắt tôi, họ đều là những kẻ dốt nát; qua bộ đồng phục tươm tất của
tôi, những người áo quần lam lũ là hạng người dơ bẩn!
Mẹ
tôi là một trong số người đó! Dáng quê mùa của bà đã làm cho tôi xấu hổ với bạn
bè rồi, đàng nầy bà lại chỉ có một mắt, khiến tôi càng xấu hổ hơn!
Từ
khi ba tôi mất, bà càng tiều tụy, càng quê mùa, càng đen đúa, nên trông bà càng
dơ bẩn hơn. Con mắt bị “đui” của bà càng sâu hơn, đôi khi có chất gì đó lầy
nhầy từ khóe ứa ra trông nó càng gớm ghiết! Bà thường vuốt ve, âu yếm tôi,
nhưng những lần như vậy tôi đếu xô bà ra với sự bực bội không cần giấu giếm.
Mỗi
lần nhìn bà đến trường với dáng dấp rụt rè để xin hoãn lại tiền học, hay gì gì
đó, là mỗi lần tôi cảm thấy bị xúc phạm. “Mẹ của mầy có một mắt”, hay mỉa mai
hơn, “Mẹ của mầy “dách cô ngạn”…” “Mẹ của mầy giống ăn xin!”. Những lúc đó tôi
muốn hét lên: “Bả không phải là mẹ tao!”. Nhìn “mẹ người ta” quần là áo lượt,
vàng đeo đỏ tay, đi đứng sang trọng, rồi nhìn lại bộ dạng của bà, tôi cố lánh
mặt, hay muốn chui xuống đất cho xong!
Năm
tháng trôi qua, tôi đã là một thanh niên khôi ngô tuấn tú, trong khi hình hài
mẹ tôi càng thê thảm. Tóc bà bạc trước tuổi, người ốm hơn, da đen hơn, má hóp
hơn, làm cho hốc mắt bị mù càng sâu hơn nên trông càng quái dị. Cuộc sống sinh
viên của tôi là cả một khoảng trời xanh tương lai rộng mở, tôi không thể vì bà
mà cản bước tiến thân. Tôi giấu nhẹm chuyện tôi còn mẹ, mặc dù mỗi tháng tôi
vẫn về nhà lấy tiền đóng tiền phòng, tiền cơm nước.
Tôi
thường về vào chiều thứ bảy mỗi cuối tháng. Những ngày đó bà thường ngồi trước
cửa ngóng tôi. Thoạt thấy tôi, bà vui rơi nước mắt, rồi lấy chiếc khăn rằn luôn
vắt trên vai, chậm nước mắt. Thấy bà chậm luôn “con mắt không khóc được” làm
tôi phát khùng lên!
Bà
vừa nói vừa hít mũi:
–Con
tắm rửa rồi ăn cơm. Mẹ dọn sẵn chờ con… Nguội rồi, để mẹ hâm lại.
Tôi
không để ý đến lời bà, mà nói
–Tháng
nầy tiền nhà lên, bà cho tôi thêm.
Nhìn
bà lấy tiền từ trong túi quần, được gài cẩn thận bằng cây kim tây tổ bố, và
được gói bằng nhiều lớp giấy, cuối cùng là lớp bao nylon, tôi khẽ nhếch môi…
Đang
dùng cơm, đột nhiên bà nói:
–Con
về vất vả, hay là con cho mẹ biết chỗ con ở để mỗi tháng mẹ mang tiền lên cho
con.
Tôi
chau mặt nhìn bà:
–Bà
già rồi, còn đòi đi đâu nữa?
Cả
hai lặng thinh. Bữa cơm khá ngột ngạt. Mẹ tôi không nói vì có lẽ bà đoán biết
phần nào ý nghĩ trong câu nói của tôi; còn tôi, lương tri đã lay nhẹ trái tim
mình. Tôi thấy tôi có lỗi với mẹ về thái độ của mình từ trước đến nay. Tôi dịu
giọng:
–Mẹ
già rồi, đi xe cộ đường xa không tốt cho sức khỏe đâu.
Mắt
mẹ tôi rạng rỡ lên, bà lại chậm nước mắt; bà đã xúc động vì tiếng gọi “mẹ” của
tôi.
oOo
Tôi
ra trường, may mắn có việc làm tốt. Tôi ít khi về thăm mẹ tôi, nhưng lâu lâu
tôi gởi tiền về cho bà, và cho đó là quá đầy đủ về lòng hiếu thảo của mình. Vài
năm sau tôi cưới vợ, tất nhiên vì “tôi mồ côi cha mẹ từ nhỏ” nên không thể có
mặt mẹ tôi. Vợ tôi là tiểu thơ của một gia đình giàu có. Tôi sống trong nhung
lụa, hạnh phúc bên vợ và các con, nên việc về thăm mẹ tôi, dường như quên hẳn.
Một
buổi nghe xôn xao ngoài cổng, con gái nhỏ tôi vù chạy vào nhà, mặt tái mét:
–Bà…
bà… già bắt con nít!
Tôi
nhìn ra, thoáng thấy một người đàn bà đứng ngoài cổng nhìn vô. Tôi bước ra, bà
ta bèn giở nón, vừa cười hiền hậu:
–Con!
Tôi
bực mình, không thèm mở cổng:
–Bà
lên đây làm gì? Tôi đã gởi tiền cho bà rồi mà!
Tôi
vội nhìn vào trong , chỉ sợ vợ tôi vô tình bước ra. Tôi giục mẹ:
–Bà
về đi! Khi nào rảnh tôi về!
Mẹ
lòn tay qua song cổng, nắm lấy tay tôi; nghẹn ngào:
–Mẹ
nhớ con! Mẹ hỏi thăm mãi mới gặp được con.
Tôi
lại nhìn vào trong; giục:
–Thôi
bà về đi, để vợ tôi ra thấy bây giờ!
Tôi
thấy niềm vui hiện trên gương mặt bà:
–Con
có vợ rồi à? Vậy là mẹ có dâu rồi! Ba con ở dưới mà biết được chắc ổng vui lắm!
Còn đứa bé hồi nãy…?
–Là
con của tôi.
–Cháu
nội của mẹ? Có vợ có con mà không cho mẹ biết để mẹ mừng.
Tôi
muốn la lên :“Tôi sợ bà không hết có đâu mà cho hay?” nhưng kìm lại được. Tôi
lại nhìn vào trong; rồi giục mẹ:
–Thôi
bà về nhanh đi. Rảnh tôi về thăm.
Thực
ra tôi nói câu ấy là chỉ để cho bà vui lòng, nhưng cũng đủ làm bà vui. Bà cúi
xuống , tay loay hoay trong chiếc giỏ cũ mèm rồi lấy ra bốn nải chuối được bọc
cẩn thận bằng nhiều lớp lá đưa cho tôi:
–Chuối
cau nè con. Mẹ biết con thích chuối nầy nên mẹ không bán mà để dành cho con,
Tôi
bực mình thở ra:
–Ở
đây bán thiếu gì, bà đem lên làm chi!
Để
tranh thủ thời gian, tôi cũng nhận lấy. Vừa lúc đó tiếng vợ tôi từ sau:
–Chuyện
gì vậy anh?
Tôi
lúng túng móc túi đưa hết cho bà một mớ tiền đủ mệnh giá; thúc giục:
–Vợ
tôi ra kìa. Bà đi đi kẻo trễ xe!
Mẹ
tôi cố nhìn mặt “con dâu” rồi quầy quả bước đi sau tiếng nghẹn ngào:
–Thôi
mẹ về!
Tôi
thấy bà lấy khăn chậm mắt. Vợ tôi hỏi lại:
–Chuyện
gì vậy anh?
–À..
à… có bà già mời mua mấy nải chuối. Anh tội nghiệp…. bả mà mua vậy mà!
Gần
năm sau, mẹ tôi mất! Khi tôi về thì đâu đó đã xong . Nhìn ảnh bà được họa lại
từ thẻ chứng minh nhân dân nên trông bà càng xấu xí, nhưng lại làm tôi xúc
động! Tôi khóc ngất. Có lẽ lương tâm đã phán xét tôi. Chỉ vì sỉ diện hảo mà tôi
đã không nhìn mẹ, người mẹ đã tần tảo nuôi tôi ăn học thành tài. Lý ra tôi phải
trân trọng, yêu quý mẹ tôi hơn tất cả những người mẹ sang trọng, vàng vòng lấp
lánh mà tôi đã từng ao ước.
Một
tiếng xì xào trong số bà con lối xóm đến thăm tôi:
–Chị
hai thật có phước. Con nuôi mà thương mẹ như con ruột!
–Thì
chỉ thương nó, hy sinh cho nó, thì nó thương lại cũng phải thôi!
Tôi
quay phắt người lại hỏi:
–Mấy
dì nói ai (là) con nuôi?
Im
lặng vài giây. Một người lớn tuổi nhất hắng giọng rồi nói:
–Cháu
chưa biết sao? Chị hai cũng kín miệng dữ à! Lúc mẹ ruột cháu mất thì cháu còn
nằm trong nôi. Ba cháu cưới chị hai đây để đỡ đần trong cảnh tình gà trống nuôi
con. Nhưng khổ nỗi, vài năm sau anh hai lại qua đời! Lúc đó cháu mới biết đi
chập chững. Một lần không may, cháu vấp té bị cây đâm vào mắt. Bác sĩ nói cháu
sẽ bị mù nếu không có một con mắt của người lành thế vào. Thế là chị hai tình
nguyên cho cháu một con mắt của mình… Chính dì đây nuôi má cháu trong những
ngày nằm viện.
Một
người nói:
–Hồi
mới về với ba cháu, chị hai xinh đẹp nhất xóm chứ đâu phải như bây giờ…
Tôi
gục đầu vào ảnh mẹ tôi; gào lên rồi khuỵu xuống:
–Mẹ!…
Tôi
kể chuyện nầy mà lòng còn xấu hổ với bao day dứt vò xé lòng tôi. Nhưng tôi phải
kể ra cho lòng vơi bớt, cho lòng được xoa dịu phần nào nỗi ân hận khổ đau; cũng
như đề nhắn nhủ với những ai còn mẹ, thì hãy nên trân trọng, giữ gìn: “Trên thế
gian nầy không gì quý bắng mẹ”, “Không có kỳ quan nào vĩ đại bằng trái tim
người mẹ”
Giờ
nầy tôi mới thắm thía câu nói ấy thì đã quá muộn màng. Xin mẹ tha hãy lỗi cho
con. Xin mọi người hãy tha lỗi cho tôi!
Kha
Tiệm Ly
Từ trang DDQGHCUC
No comments:
Post a Comment